Jak zamontować dodatkowe lampy w samochodzie? Przepisy, homologacja i najlepsze praktyki.
Dodatkowe oświetlenie w pojazdach to popularne rozwiązanie wśród kierowców, zwłaszcza tych, którzy często podróżują w trudnych warunkach atmosferycznych lub terenowych. Jednak przed montażem dodatkowych reflektorów warto upewnić się, że spełniają one wymagania homologacyjne. W tym artykule omówimy, czym jest homologacja, jakie przepisy regulują stosowanie dodatkowego oświetlenia oraz na co zwrócić uwagę przy wyborze lamp.
Homologacja dodatkowych lamp samochodowych – co oznacza?
Co to jest homologacja?
Homologacja to proces certyfikacji, który potwierdza, że dany produkt spełnia określone normy i wymagania techniczne. W przypadku lamp samochodowych oznacza to zgodność z regulacjami prawnymi dotyczącymi bezpieczeństwa i efektywności oświetlenia. Homologowane lampy posiadają oznaczenie literą „E” oraz numerem kraju, w którym uzyskano homologację. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej, homologacja wydana w jednym z krajów członkowskich UE jest ważna i obowiązująca na terenie całej Unii. Oznacza to, że produkt posiadający certyfikat zgodności w jednym państwie UE może być legalnie stosowany we wszystkich krajach wspólnoty, bez konieczności uzyskiwania dodatkowych zezwoleń.
Europejskie oznaczenia homologacji:
E1 – Niemcy
E2 – Francja
E3 – Włochy
E4 – Holandia
E5 – Szwecja
E6 – Belgia
E7 – Węgry
E8 – Czechy
E9 – Hiszpania
E10 – Jugosławia
E11 – Wielka Brytania
E12 – Austria
E13 – Luksemburg
E14 – Szwajcaria
E20 – Polska
Homologacje różnych typów oświetlenia:
ECE R10 – homologacja dotycząca zakłóceń elektromagnetycznych,
ECE R23 – homologacja drogowa reflektorów świateł cofania,
ECE R37 – homologacja drogowa żarówek halogenowych,
ECE R87 – homologacja drogowa lamp do jazdy dziennej,
ECE R99 – homologacja drogowa palników ksenonowych,
ECE R112 – homologacja drogowa lamp dalekosiężnych (driving lights),
ECE R4 – homologacja lamp oświetlenia tylnej tablicy rejestracyjnej,
ECE R65 – homologacja specjalnych lamp ostrzegawczych,
ECE R149 – homologacja dalekosiężnych lamp LED oraz przednich przeciwmgłowych lamp LED,
ECE R148 – homologacja lamp cofania LED oraz tylnego światła przeciwmgłowego LED.
Symbole rodzaju światła stosowane w homologacji lamp samochodowych:
C – światła mijania (krótkie)
R – światła tylne
CR – światła mijania i tylne w jednej lampie
HC – reflektory halogenowe ze światłami mijania
HR – reflektory halogenowe ze światłami drogowymi
HCR – reflektory halogenowe ze światłami mijania i drogowymi
DC – reflektory ksenonowe ze światłami mijania
DR – reflektory ksenonowe ze światłami drogowymi
DCR – reflektory ksenonowe ze światłami mijania i drogowymi
PL – światła pozycyjne
RL – światła do jazdy dziennej (DRL)
F – światła przeciwmgielne przednie
B – światła przeciwmgielne tylne
L – kierunkowskazy
A – światła pozycyjne przednie
AR – światła pozycyjne tylne
SM1, SM2 – boczne kierunkowskazy
M – światła hamowania
Jak sprawdzić, czy lampa posiada homologację?
Najprostszy sposób to sprawdzenie oznaczenia na obudowie lampy. Lampy spełniające normy homologacyjne posiadają:
Symbol „E” z numerem kraju,
Numer regulacji, np. „R112” dla reflektorów dalekosiężnych,
Symbol rodzaju światła (np. „HR” dla świateł drogowych).
Przepisy dotyczące dodatkowego oświetlenia w samochodzie
W Unii Europejskiej stosowanie dodatkowych reflektorów w pojazdach regulowane jest przez Rozporządzenie nr 48 EKG ONZ oraz Dyrektywę 76/756/EWG. Kluczowe zasady to:
Lampy muszą posiadać homologację ECE i być zgodne z przepisami lokalnymi.
Nie można przekroczyć maksymalnej liczby reflektorów przewidzianej dla danego typu pojazdu.
Instalacja dodatkowego oświetlenia nie może oślepiać innych uczestników ruchu.
Światła muszą być zamontowane w odpowiedniej wysokości i odległości od siebie, zgodnie z przepisami.
Dozwolona liczba reflektorów i wartości referencyjne
W świetle przepisów Rozporządzenia nr 48 EKG ONZ oraz Obwieszczenia Ministra Infrastruktury z dnia 29 lutego 2024 r., maksymalna liczba lamp zamontowanych w pojeździe wynosi:
Dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony:
Światła mijania (drogowe): maksymalnie 2 sztuki,
Światła drogowe (długie): maksymalnie 2 sztuki w standardowej konfiguracji; dopuszczalne 4 sztuki, jeśli pojazd jest wyposażony w dodatkowe homologowane reflektory dalekosiężne,
Światła do jazdy dziennej (DRL): maksymalnie 2 sztuki,
Światła przeciwmgielne przednie: maksymalnie 2 sztuki,
Światła przeciwmgielne tylne: 1 lub 2 sztuki w zależności od homologacji.
Dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony:
Światła mijania (drogowe): maksymalnie 2 sztuki,
Światła drogowe (długie): maksymalnie 4 sztuki w standardowej konfiguracji; dopuszczalne 6 sztuk w przypadku pojazdów ciężarowych oraz autobusów z homologowanym dodatkowym oświetleniem dalekosiężnym,
Światła do jazdy dziennej (DRL): maksymalnie 2 sztuki,
Światła przeciwmgielne przednie: maksymalnie 2 sztuki,
Światła przeciwmgielne tylne: 1 lub 2 sztuki w zależności od homologacji.
Każda dodatkowa lampa drogowa posiada przypisaną wartość referencyjną, wyrażoną liczbą, która odnosi się do intensywności światła. Łączna wartość referencyjna świateł drogowych w pojeździe nie może przekraczać 100. Przykładowo:
Standardowe reflektory drogowe pojazdu mogą mieć wartość referencyjną 17.5 każda,
Dodatkowe reflektory LED mogą mieć wartość 25 lub więcej,
Dopuszczalne jest łączenie różnych reflektorów, pod warunkiem, że suma ich wartości referencyjnych nie przekracza 100.
Prawidłowa i nieprawidłowa konfiguracja dodatkowych reflektorów dalekosiężnych
Przykłady prawidłowej konfiguracji:
Reflektory dalekosiężne zamontowane symetrycznie względem osi pojazdu,
Nieprzekraczanie maksymalnej dopuszczalnej wartości referencyjnej 100,
Reflektory włączane razem ze światłami drogowymi, zgodnie z zasadą ich jednoczesnego działania.
Przykłady nieprawidłowej konfiguracji:
Niesymetryczne rozmieszczenie lamp względem osi pojazdu,
Przekroczenie dopuszczalnej liczby świateł drogowych,
Reflektory dalekosiężne włączane niezależnie od fabrycznych świateł drogowych,
Światła skierowane zbyt wysoko, powodujące oślepianie innych uczestników ruchu.
Dodatkowe reflektory do jazdy w terenie:
Dodatkowe lampy dalekosiężne przeznaczone do jazdy w terenie mogą być montowane w innej ilości i konfiguracji niż te dopuszczone na drogach publicznych. Jednakże, podczas podróżowania po drogach publicznych, takie oświetlenie musi być trwale zasłonięte. Samo ich odłączenie nie spełnia tego warunku, ponieważ w takim przypadku mogą zostać uznane za niesprawne, co może skutkować zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego i nałożeniem mandatu.
Przykłady prawidłowego stosowania dodatkowych reflektorów terenowych:
Montaż dodatkowych reflektorów na relingach dachowych, ale ich trwałe zasłonięcie pokrowcami podczas jazdy po drogach publicznych.
Reflektory zintegrowane z przednim zderzakiem, ale posiadające łatwo demontowane osłony homologacyjne.
Używanie dodatkowych świateł tylko w zamkniętych obszarach terenowych, rajdach off-road i ekspedycjach poza drogami publicznymi.
Przykłady nieprawidłowego stosowania dodatkowych reflektorów terenowych:
Brak osłon na dodatkowych reflektorach podczas jazdy po drogach publicznych.
Montaż reflektorów LED na dachu i ich aktywowanie podczas ruchu po drogach publicznych.
Odłączenie przewodów reflektorów zamiast ich trwałego zasłonięcia, co może być interpretowane jako niesprawność układu oświetlenia.
Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować mandatem, zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego lub nawet koniecznością ponownej homologacji pojazdu. Prawidłowy montaż i użytkowanie dodatkowych reflektorów jest kluczowe dla bezpieczeństwa zarówno kierowcy, jak i innych uczestników ruchu drogowego.
Konsekwencje stosowania niehomologowanych lamp w ruchu na drogach publicznych
Montaż reflektorów bez odpowiedniej homologacji może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak:
Mandaty i zatrzymanie dowodu rejestracyjnego pojazdu,
Problemy podczas przeglądu technicznego,
Odpowiedzialność cywilna w razie kolizji, jeśli udowodni się, że dodatkowe oświetlenie wpłynęło na wypadek.
Jak wybrać odpowiednie dodatkowe lampy?
Przy zakupie dodatkowego oświetlenia do samochodu warto zwrócić uwagę na:
Posiadaną homologację (oznaczenie „E” na obudowie),
Moc i barwę światła zgodną z przepisami (np. barwa biała lub żółta dla świateł przednich),
Możliwość regulacji kąta padania światła,
Odpowiedni sposób montażu zgodny z instrukcją producenta i przepisami.
Podsumowanie
Dodatkowe lampy samochodowe mogą znacznie poprawić widoczność i bezpieczeństwo na drodze, ale ich montaż musi być zgodny z obowiązującymi przepisami. Przed zakupem warto upewnić się, że wybrany model posiada odpowiednią homologację, co uchroni przed problemami prawnymi i zapewni zgodność z wymaganiami technicznymi. Pamiętaj, że nielegalne oświetlenie może skutkować mandatem i problemami podczas kontroli drogowej, dlatego zawsze warto inwestować w sprawdzone i certyfikowane produkty.
Foto by: Strands Lighting Division
TUTAJ KUPISZ znkakomite oświetlenie STRANDS / sprawdź naszą OFERTĘ!
